trende

Resistance–Dayanıklılık-Direnç:

01.03.2023
663
Resistance–Dayanıklılık-Direnç:

Resistance–Dayanıklılık-Direnç: İlacın böceği istenilen oranda öldürmeme durumu

Böceğin ilaç tarafından öldürülememesinin değişik nedenleri (direnç tipleri) olabilir.

Bunlar;

1-) MORFOLOJİK DİRENÇ,

                2-) DAVRANIŞSAL DİRENÇ,

                                     3-) FİZYOLOJİK DİRENÇ,

                                                       4-) ÇAPRAZ DİRENÇ,

                                                                       5-) ÇOK YÖNLÜ DİRENÇ

  1. MORFOLOJİK DİRENÇ, zararlının vücut özelliklerinden kaynaklanan dirençtir. Zararlı vücudunun ilaçla temasının az olması, veya ilacın etki göstereceği yere taşınmasının engellenmesi şeklinde adaptasyon geliştirir.
  2. DAVRANIŞSAL DİRENÇ, bir böceğin bir insektisit ile temastan kaçınma konusundaki kalıtsal kapasitesi olarak anlaşılmalıdır, bu da toksik bir ilaca duyarlılıkta ölçülebilir bir azalma ile sonuçlanır. Örnek olarak sivrisineklerin ilaçlanan bölgelerde dinlenmemesi ve üreme alanlarını değiştirmesi verilebilir.
  3. FİZYOLOJİK DIRENÇ (DAYANIKLILIK): Zararlının bünyesinde bulunan bazı enzimlerin fizyolojik faaliyetleri sonucu biyokimyasal yollarla meydana getirdikleri direnç şeklidir. En tehlikeli olan ve kırılması en güç olan dayanıklılık tipidir. Genellikle kalıtsaldır. Böceklerdeki bu enzimler insektisitlerin detoksifikasyonunda önemlidir.

    Fizyolojik dirençte rol oynayan enzimler

    • Monooksigenazlar (sitokrom P450)
    • Glutathion-S-Transferazlar
    • Esterazlar

           -Karboksilesterazlar

           -Asetilkolinesterazlar  gibi enzimlerin rol oynadığı bilinmektedir.

  4. ÇAPRAZ DIRENÇ (DAYANIKLILIK) : Bir böceğin bir iaca direnç kazandıktan sonra gelişen direncin etki mekanizması birbirine yakın gruplardaki pestisitlere karşı da direncin oluşmasıdır.  Buna en iyi örnek organoklorin grubu insektisitlerden DDT’ye (3B) dirençli (Glutathion-S-Transferaz) bazı karasinek ve sivrisinek ırklarının, kullanılan pyretroidlere (3A) karşı da direnç göstermeleridir.  Eğer bir popülasyonda Monooksigenaz (sitokrom P450) fizyolojik direnci varsa hem 4A grubu insektisidlerin hepsine karşı bir direnç vardır, hem de 4C ve 4D grubu gibi gruplara karşıda çapraz direnç gelişmiş olabilir !!!.

  1. ÇOK YÖNLÜ DİRENÇ (DAYANIKLILIK) : Bir ilaca direnç kazanan zararlının bazen birden fazla değişik etkiye sahip ilaca direnç kazanması durumu.
Ziyaretçi Yorumları

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.